Kruiden.

kruiden en hun kenmerken. Bieslook, basilicum, salie, peterselie, munt. Brengen een gerecht pas op smaak. Men kan ze makkelijk bewaren in de koelkast, op voorwaarde dat ze in een aluminiumfolie gewikkeld worden. Maar ook in het diepvriesvak blijven ze vers en bewaren ze hun smaak en andere eigenschappen. Verdeel ze over ijsblokvakjes zodat niets verloren gaat. Hieronder volgen de belangrijkste kruiden en hun kenmerken.

- BASILICUM (KONINGSKRUID): is heel geurig en pittig, een beetje kruidnagelachtig. De smaak overheerst snel. Basilicum is een aromatisch kruid, dat vooral gebruikt wordt in de mediterrane keuken. Heerlijk in combinatie met tomaat en pastagerechten. Kan ook kort meegestooft worden. Basilicum wordt soms vers aangeboden. Verse basilicum niet in de koelkast bewaren, maar op een koele plaats, kleurt snel zwart.

- BIESLOOK: dit kruid is familie van de ui en heeft een lekkere, lichte uiensmaak. Kook bieslook niet mee, anders verliest het zijn geur en smaak. Bieslook is er vers, gedroogd en in de diepvries. Pollen bieslook moeten 2 maal in de week water hebben. Bieslook komt het best tot z'n recht in zachte, romige gerechten. Ook lekker in salades, soepen, vinaigrettes, vis en als pittig accent op de belegde boterham. Mooi om mee te garneren: met hele sprieten kunt u kleine pakketjes dichtbinden.

- BLADSELDERIJ: een sterk aromatisch kruid, dat vooral wordt gebruikt bij de bereiding van bouillon en soepen. Bladselderij is ook lekker in stoofschotels, groenten en salades. Stoof het kruid maar korte tijd mee, anders verlies het zijn aroma. Bladselderij is er vers, gedroogd en in de diepvries.

- CHILIPOEDER: dit is een mengsel van diverse specerijen waarvan Spaanse peper, die voor de pittigheid zorgt, altijd het hoofdbestanddeel is. Andere toegevoegde kruiden zijn vaak knoflook, komijn en oregano. Chilipoeder is natuurlijk lekker in Chili con carne, maar ook andere, eenvoudige gerechten worden er lekker pittig van.

- CITROENKRUID: Brengt lenteslaatjes, rauwe groenten en gegrilde brochettes op smaak. De lichte citroensmaak is ook heerlijk bij visgerechten

- DILLE: dit fijnbladige kruid heeft een heel lichte anijssmaak. Lekker in combinatie met vis, komkommer, verse kaas en eieren. Voeg het kruid pas op het laatste moment toe. Dille is er gedroogd en in de diepvries. Soms is dille ook vers te koop. Gebruik van verse dille alleen de blaadjes.

* Vis, marinades. Wordt niet gebraden en slechts op het laatste moment toegevoegd

* kruid augurken en uitjes op azijn

* de anijssmaak is zeer geschikt voor visgerechten (forel, zalm)

- DJAHE: djahe is gemalen, gedroogde gemberwortel en belangrijk in de oosterse keuken. Gemberpoeder is prikkelend en een tikje zoet. Het neutraliseert een vette smaak. Ook lekker in gekruid gebak, gehakt en kip.

- DJINTAN: de Indonesische naam voor gemalen komijn, een specerij met een warm, pittig aroma. Het wordt veel gebruikt in de oosterse, Arabische en Marokkaanse keuken, Lekker bij o.a. lamsvlees, gehaktgerechten en stoofschotels. Heel bijzonder in combinatie met komijn en paprikapoeder.

- DRAGON: dit kruid, dat in Frankrijk zeer populair is, heeft een heel typische, tikje anijsachtige smaak. Het is de smaakmaker van onder andere bearnaissaus. Dragon is heerlijk in combinatie met kip, lichte vleessoorten, vis en in slasauzen. tomaten, salade, marinade, bearnaisesaus, meletten, vlees en kip met dragon

* kruidt augurken en uitjes op azijn

- JENEVERBESSEN: de dieppaarse bessen van de jeneverbesstruik hebben een aromatische dennegeur. De meeste geur en smaak komt vrij als de bessen voor gebruik gekneust worden. Jeneverbessen doen het heel goed in wildgerechten maar ook aan zuurkool geeft de bes zijn smaak.

- KANEEL: kaneel is de bast van een kleine boom en heeft een zoete, kruidige smaak. Wordt meestal gebruikt in zoete gerechten, maar ook in Arabische vleesgerechten en in Indiase kruidenmengsels. Kaneel- stokjes geven geen kleur maar wel smaak aan een gerecht. Gemalen kaneel geeft smaak en kleur.

- KAPPERTJES: kappertjes zijn de ingelegde bloemknoppen van de kappertjesplant. Ze komen in flesjes of in potjes in de handel en zijn vanwege hun friszure smaak zeer geliefd als garnering van samengestelde salades en van visschotels. Kappertjessaus past goed bij visgerechten en bij lamsvlees.

- KARDAMOM: de kleine, zwarte zaadjes uit de groene peulen van de kardamom worden gemalen gebruikt in heel veel verschillende gerechten. De wat zoetige, sterke smaak kan namelijk tegen een stootje en wordt dan ook vaak samen met azijn gebruikt bij het inmaken. Kardamom wordt ook verwerkt in koek- en worstkruiden. In India is het een heel populaire specerij waarmee zoete ijs- en rijstgerechten op smaak worden gebracht.

- KARWIJZAAD OF KUMMELZAAD: de zaadjes van de karwij- of kummelzaad bevatten erherische olien met een sterk aroma. Ze worden vooral in Duisland en Oost Europa gebruikt als smaakmaker van stoofschotels en soepen. Ook bij de broodbereiding wordt karwijzaad gebruikt en in gedistileerd als bijvoorbeeld Kummel en Aquavit.

- KETOEMBAR: dit is de Indonesische naam voor gemalen korianderzaad. Het is heel zacht en geurig van smaak en wordt in de Indische keuken veel gecombineerd met komijn. Ketoembar is lekker bij vis, licht vlees en groenten, zoals worteltjes, bietjes en aardappelen.

- KERRIEPOEDER: kerriepoeder is altijd een mengsel van verschillende kruiden waaronder komijn, korianderzaad en peper. De gele kleur krijgt de kerrie van kurkuma (= geelwortel). Bijna elke soort kerriepoeder heeft een andere samenstelling en dus ook een andere smaak. Ook de pittigheid kan per soort verschillen. Hot curry is extra pittig van smaak.

- KERVEL: heeft een zachte, zoetige smaak die aan anijs doet denken. Kervel is in ons land een van de oudste bekende tuinkruiden en kervelsoep moet al zins eeuwen zijn gemaakt. Fijngehakte kervel wordt in blikjes verkocht. Het kruid is ook gemakkelijk in de tuin te kweken op een wat beschaduwde plaats. In de felle zon verkleuren de blaadjes. Behalve in soep kan kervel beter niet worden meegekookt. Heel mooi als garnering vanwege de fijne, kantachtige blaadjes. Combineert goed met kaas-, vis-, en eiergerechten, vooral in gerechten met een verfijnde smaak. Het geeft aan sauzen, soepen en groentengerechten 'n fris, kruidig accent.

- KRUIDNAGELEN: deze 'bloemknoppen' geven hun typische smaak pas af als ze verhit worden. Kruidnagel is heerlijk in gestoofd vlees, bonenschotels en gekruid gebak.

- KOENJIT: geelwortelpoeder of kurkuma is de Nederlandse naam voor deze specerij. Het heeft een heel licht, warm en mild aroma. Meestal wordt deze specerij om de gele kleur gebruikt. Koenjit is ook hoofdbestanddeel van kerriepoeder.

- KORIANDER: is fris kruidig en doet wat oosters aan. Kort meewarmen of toevoegen aan koude gerechten, niet lang laten meekoken. past goed bij oosterse, midden oosterse en Mexicaanse gerechten. Koriander is lekker verkoelend in hete of pikante gerechten. Zelfgemaakte kruidenboter met koriander smaakt heerlijk bij gegrilleerd vlees.

- LAOS: dit poeder van de gedroogde laoswortel, die op gember lijkt, wordt in de Indonesische keuken vooral in groentegerechten gebruikt. In de verte lijkt de smaak van laos op gember, maar iets frisser.

- LAURIERBLAD: laurier geeft pas zijn smaak vrij als het een tijd in een gerecht heeft meegetrokken. kneus de blaadjes voordat u ze toevoegt. Dan geven ze nog meer smaak af. Lekker in sauzen, soepen, stoofschotels en wildgerechten.

- MOSTERD: mosterd wordt gemaakt van gemalen mosterdzaad, dat wordt vermengd met azijn, most of wijn. Verschillende toevoeging van specerijen en andere smaakmiddelen bepalen de bijzonder smaak van de mosterd, die van land tot land en van streek tot streek kan verschillen. De Franse en Engelse mosterd zijn tamelijk scherp, Scandinavische en Duitse mosterd is milder van smaak.

- MIERIKSWORTEL: de smaak van deze wortel, die altijd zeer fijn moet worden geraspt, houdt het midden tussen die wan zeer scherpe mosterd en radijs. Mierikswortel wordt voornamelijk gebruikt in koude en warme sauzen en in boters.

- MUNT: is zacht en fris en lijkt op menthol. Pas vlak voor het opdienen aan warme gerechten toevoegen. Munt past goed bij vruchten, lamsvlees en Mediterane en Indiase gerechten. Een heerlijk koel drankje bij warm weer is ijsthee met munt.

komkommersla, groente, schapevlees, fruitnagerechten. Met mate gebruiken

- NOOTMUSKAAT en FOELIE: nootmuskaat en foelie komen allebei van de muskaatboom. In de vrucht zit een oranje- rood vliesje, de foelie. de pit is de nootmuskaat. De smaak van foelie lijkt op die van de nootmuskaat, maar is voller en zachter. Foelie is lekker in soep, vis- en kipgerechten maar geeft ook een exotisch smaakje aan cakes. Nootmuskaat heeft een warme, heel subtiele smaak, die past bij hartig en zoet. Gemalen verliest het snel zijn aroma. Gebruik het vers geraspt. Lekker in romige sauzen, soepen, groenten, pasta's en met kaas.

- OREGANO: dit kruid heeft een sterk, aromatische smaak en is bijna uitsluitend in gedroogde vorm verkrijgbaar. Het kruid is onmisbaar bij pizza's en gerechten uit de Griekse en Turkse keuken. Ook lekker in pastasauzen en bonenschotels.

- PAPRIKAPOEDER: dit is een fijngemalen poeder van een gedroogde, peervormige rode paprika. De smaken varieren van mild tot heel pittig. Bewaar paprikapoeder niet te lang anders verlies het zijn smaak.

- PEPER: vroeger was dit een heel kostbaar specerij. Inmiddels is het onmisbaar in de keuken. Zwarte pepers zijn gedroogde onrijpe bessen en de witte pepers zijn de gedroogde kern van de rijpe bessen. Zwarte peper is iets frisser van smaak.

- PETERSELIE: peterselie heeft een frisse, lichtzoete smaak die niet snel overheerst. Het versterkt groenten. Voeg peterselie pas op het laatste moment toe. Peterselie is er vers, gedroogd en diepgevroren. Lekker in soepen, sauzen, vlees en visschotels. Peterselie is ook heel geschikt om te garneren.

- ROZEMARIJN: de blaadjes van dit aromatische kruid lijken veel op dennenaaldjes en hebben ook een lichte dennegeur. Rozemarijn past heel goed bij vlees. Vooral vlees dat wordt geroosterd krijg er een heel fijne smaak van.

- TIJM: de aromatische smaak van tijm komt pas los als het kruid wordt meegestoofd. Kneus het blad, dan komt het aroma nog meer vrij. Lekker bij tomaat, courgette, aubergine, lamsvlees, pastasauzen en stoofschotels.

- SALIE: wit vlees (varkens- en kalfsvlees), wild.

goed doseren want de smaak is scherp. Brengt ook groentesoepen op smaak

- SELDERIJ: smaakt pittig en kruidig, en is vrij overheersend. Komt het best tot z'n recht als u het kruid zachtjes meestoofd of meekookt. Heerlijk in stoofschotels, soepen, eiergerechten en salades. Selderij is heerlijk in een dipsaus met kwark en yoghurt.

- VANILLE: vanille is een van de kostbaarste kruiden. Het heeft een fijne, aromatische smaak. Bewaar het stokje in een pot met suiker, dan krijgt de suiker een fijne smaak.